توسعه کدهای بهینه‌ساز سیستم انرژی کشور با استفاده از زبان برنامه‌نویسی GNUMathprog

مسئله برنامه­ ریزی جامع انرژی و محیط زیست، همواره جزو موضوعات بحث‌برانگیز در کشور بوده است. این مسئله در درجه اول به‌واسطه پیچیدگی تصمیم­گیری در بخش انرژی است که به‌نوبه خود ناشی از وجود «انتخاب­های فراوانِ غیرمستقل و به‌هم‌پیوسته» است، و در درجه دوم برآمده از نحوه مواجهه و یا حلِ «مسئله تصمیم» یادشده است. اینکه کدام مدل با کدام قالب مدل‌سازی مناسب کشور است همواره محل بحث بوده است. این مقاله با ترجیح رویکرد «بهینه­سازیِ کد باز» در زمینه سیاست‌گذاری انرژی، ضمن اشاره به کاستی­های نهفته در مدل‌سازی با استفاده از مدل­های کد بسته، مسیر و مدل جدیدی را پیش روی تصمیم‌گیرندگان در بخش انرژی کشور قرار می­دهد. این مدل که کدهای آن در زبان برنامه­نویسی GNU Mathprog نوشته شده­اند، دربردارنده تمامی قابلیت­های مدل­های معروف بهینه­سازی است و مضاف بر آن قادر است تنگناهای خاص بخش انرژی کشور را مانند برنامه­ریزیِ ارتقای (توانبخشی) تکنولوژی‌های با عملکرد پایین­تر به تکنولوژی­های با عملکرد بالاتر یا پیر شدن میادین نفتی در مدل منعکس کند. همچنین مدلِ توسعه داده شده از نظر ساختار مدل‌سازی و محاسباتی در مقایسه با مدل OSeMOSYS که از آن برای اعتباربخشی استفاده شد، مزیت بیشتری دارد؛ به‌گونه­ای‌که اجرا و حل یک مثال موردی به‌وسیله هر دو آنها نشان می­دهد که فایل MPS ساخته شده به‌وسیله OSeMOSYS دارای 8085 سطر و 8820 ستون بوده و نتایج آن با گرفتن 4/28 مگابایت از حافظه به‌دست می­آید، درحالی‌که فایل MPS در مدلِ توسعه داده شده دارای 1755 سطر و 1575 ستون است و نتایج را با گرفتن 7/7 مگابایت از حافظه به‌دست می­دهد.